Wat is dit netwerk hierboven?
De bewegende bollen stellen mensen voor die zich bewegen in een netwerk. Er bestaan dunne en dikke netwerken, los-vaste netwerken en verstikkende netwerken, netjes geordende netwerken en chaotische netwerken.
Je kunt er zelf mee experimenteren door de schuifjes in het logo met jouw muis te verplaatsen. Het ene schuifje beweegt over de verticale as, het andere over de horizontale as. Wanneer ontstaat er meer ordening, en wanneer minder? Waar vullen de bollen elkaar aan en wanneer zitten ze elkaar in de weg? Wat gebeurt er als je één van de schuifjes de cirkel uitduwt?
Experimenteer en lees dan verder.
Wat je ziet is een wiskundige benadering van de Coherentiecirkel. De coherentie in een netwerk neemt toe als de schuifjes dichter bij het midden staan. Buiten de cirkel gaat er iets mis: de verbinding gaat verloren en er ontstaat chaos. Of de verbindingen worden zo hecht en beklemmend dat de beweging stopt.
In een gezond netwerk ontstaat ‘Vitale Ruimte’. Als er vitale ruimte is, dan hebben mensen zin om zich voor het netwerk in te zetten, en om daarbij rekening te houden met anderen. Er is ruimte voor creativiteit en om te leren. Mensen vinden dat hun inzet ertoe doet. Zij voelen zich vrij om te doen waar zij goed in zijn en wat zij graag doen, in zinvolle relatie met anderen.
Vitale ruimte is opgebouwd uit spanningsbogen op twee dimensies.
Op de verticale as is er de spanning tussen OVEREENKOMSTEN en VERSCHILLEN. Zonder het herkennen van overeenkomsten in taal, cultuur en ambities is er niets dat mensen in een netwerk bindt. Zonder verschillen in wat mensen begrijpen, kunnen en willen is er geen meerwaarde voor het netwerk, niets om aan te werken of om op elkaar aan te vullen. Tussen deze polen kunnen mensen nieuwsgierig zijn en leren. In het wiskundige model vertonen de bollen meer overeenkomsten of meer verschillen als de schuif uit het midden wordt bewogen.
Op de horizontale as is er de spanning tussen IK en WIJ. Op de IK pool staat het eigenbelang voorop. Op de WIJ pool bepaalt de groep wat moet en mag. Tussen de polen is er het spel tussen inzet en afstemming, tussen het individu dat zich wil manifesteren en zelf belangen heeft, en het netwerk dat verlangt dat mensen zich voegen in al wat nodig is om meerwaarde te creëren. Waar de grens tussen vitale en niet-vitale interactie ligt is niet objectief vast te stellen. Als kind leren we ermee spelen. In het wiskundige model wordt de samenhang in het netwerk sterker of minder sterk als de schuif uit het midden wordt bewogen.
De Coherentiecirkel onderscheidt vier constructieve patronen binnen de cirkel en vier destructieve erbuiten. In elk patroon zijn andere leiderschapsinterventies nodig om een netwerk gezond te krijgen of te houden.